इस्तानबुल–रुस–युक्रेन युद्धका कारण विश्वमा गहिरिँदै गएको खाद्य संकट केही हदसम्म कम हुने भएको छ । शुक्रबार रुस र युक्रेनबीच ‘ब्ल्याक सी ग्रेन इनिसिएटिभ’ सम्झौतामा हस्ताक्षर भएको छ, जसअनुसार युक्रेनबाट गहुँ र मकैको निर्यात छिट्टै सुरु हुनेछ । सम्झौता चार महिनाको हुने जनाइएको बीबीसीले लेखेको छ । रुसले समुद्री मार्गबाट ​​खाद्यान्न बोकेका कार्गो जहाजमा आक्रमण नगर्ने बताएको छ । रुसले ती बन्दरगाहहरूमा पनि आक्रमण गर्ने छैनन् जहाँबाट खाद्यान्न आपूर्ति भइरहेको छ। संयुक्त राष्ट्रसंघले यसलाई ऐतिहासिक सम्झौताको संज्ञा दिएको छ । सम्झौता अन्तर्गत युक्रेनले पनि केही शर्तहरु स्वीकार गर्न राजी भएको छ । यस अन्तर्गत, यसले खाद्य आपूर्ति बोकेका जहाजहरूको निरीक्षणको अनुमति दिनुपर्नेछ। उनीहरु मार्फत हतियारको आपूर्ति भइरहेको छ कि छैन भन्ने कुरा छानबिनका क्रममा हुनेछ । टर्कीको इस्तानबुल सहरमा आयोजित एक समारोहमा रुस र युक्रेनबीच सम्झौता भएको हो । यसमा टर्कीका राष्ट्रपति रेसेप तैयप एर्दोगानले यो सम्झौताले भविष्यमा दुई देशबीच मेलमिलापको बाटो खोल्न सक्ने बताएका छन् । सम्झौता अनुगमन गर्न टर्कीमा केन्द्र निर्माण  सम्झौता अन्तर्गत, रूस र युक्रेनले अन्न आपूर्ति बोकेका जहाजहरूलाई ब्लाक सीमा सुरक्षित कोरिडोर उपलब्ध गराउन सहमत भएका छन्। यी जहाजहरूको बाटोमा नआउनको लागि, युक्रेनको सुरक्षा टोलीले उनीहरूलाई साथ दिनेछ। यो टोलीले समुद्रमा बिछ्याइएको ल्यान्डमाइनबाट बच्न मद्दत गर्नेछ। बाटोमा बिछ्याइएको बारुदी सुरंग हटाउने हो भने यो काम तेस्रो देशले गर्छ । यस सम्झौता अन्तर्गत, इस्तानबुलमा खाद्य आपूर्तिको कामको समन्वय र अनुगमन गर्न केन्द्र निर्माण गरिनेछ। यसमा संयुक्त राष्ट्रसंघ, टर्की, रुस र युक्रेनका अधिकारीहरूले काम गर्नेछन्। सम्झौता चार महिनाको हुनेछ। यो युक्रेनको गोदामहरु बाट अन्न बाहिर पठाउन पर्याप्त समय हुनेछ भन्ने विश्वास लिइएको छ । राष्ट्रसंघले भन्यो– यो ऐतिहासिक सम्झौता हो संयुक्त राष्ट्रसङ्घका महासचिव एन्टोनियो गुटेर्रेसले यो सम्झौता कार्यान्वयनका लागि अपील गर्दै भने, ूम सबै पक्षहरूलाई आफ्ना प्रतिबद्धता पूरा गर्न कुनै कसर बाँकी नराख्न अपील गर्दछु। हामीले शान्तिका लागि जे पनि गर्नुपर्छ। यो रक्तरंजित द्वन्द्वबीचको अभूतपूर्व समाधान हो। यसमा दुई पक्ष संलग्न छन्। ूयो लडाइँ हो जसमा हरेक दिन मानिसहरू मरिरहेका छन्। हरेक दिन लडाई बलियो हुँदै गइरहेको छ। तर अब ब्याक सीमा आशाको ज्योति देखिएको छ। धेरै मानिसहरूले यसको लागि प्रयास गरेका छन्। आशा छ यो कठिन समयमा यो प्रकाश हुनेछ। जनताका समस्याहरू हटाएर शान्ति कायम गर्ने । टर्कीका राष्ट्रपति रेसेप तैयप एर्दोआनले आफ्नो देशले सम्झौतामा भूमिका खेल्न पाउँदा गर्व लागेको बताए। उनले विश्वमा जारी खाद्य संकट समाधान गर्न यो सम्झौताले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने विश्वास व्यक्त गरेका छन् । उनले भने– यो संकट समाधान गर्नु विश्वको एजेन्डाको महत्त्वपूर्ण प्राथमिकता हो। यो सम्झौतासँगै हामी अफ्रिकादेखि मध्यपूर्व र अमेरिकादेखि एसियासम्मका अरबौं मानिसले सामना गरिरहेको खाद्य संकट समाधान गर्न सक्षम हुनेछौं।