काठमाडौँ– मंसिर ४ गतेबाट विश्वकप फुटबल शुरु हुँदैछ । यसपाली एशियाली देशमा हुने भएर पनि यसको रौनक थप बनेको छ । विश्वकपको दौरान विभिन्न रोचक तथ्यहरु बन्ने गरेका छन् । यस्तै अहिलेसम्म विश्वकपमा भएका १५ रोचक तथ्य यस्ता छन्–
१.सबैभन्दा बढी दर्शक उपस्थित भएको खेल
विश्वकप फाइनलमा सबैभन्दा धेरै दर्शक भएको खेल ब्राजिल र उरुग्वेविचको खेलमा रेकर्ड गरिएको छ । सो खेलमा १ लाख ७३ हजार ८५० दर्शक प्रत्यक्ष रुपमा सहभागी भएका थिए ।
रियो दि जेनेरियोको माराकाना स्टेडियममा करिब १९९,८५४ देखि २००,००० मानिसहरु जम्मा भएका थिए भन्ने विश्वास गर्ने गरिन्छ । यस्तै, यो खेल बदनाम पनि भएको थियो । यस खेलमा जब ब्राजिलले खेल हार्यो ब्राजिलियन फ्यानहरूलाई आत्महत्या गरेका थिए ।
२. सबैभन्दा धेरै विश्वकप जित्ने खेलाडी
पेलेले आफ्नो पहिलो विश्वकप १९५८ मा स्विडेनमा जितेका थिए, यो ब्राजिलको पहिलो जित थियो ।
त्यसपछि उनले सन् १९६२ मा ब्राजिललाई अर्को प्रतियोगिता जिताउन मद्दत गरे र अन्तत: १९७० मा आफ्नो टोलीलाई विजयी पोडियममा पुर्याए, जुन उनको अन्तिम खेल पनि थियो।
३. विश्व कपमा सर्वाधिक गोलकर्ता
मिरोस्लाभ क्लोजको नाममा १६ गोलको कीर्तिमान छ जसले रोनाल्डोको कीर्तिमानलाई पनि उछिनेको छ । उनले २००२ मा आफ्नो डेब्यू सिजनमा पाँच गोल गरे र त्यसपछि २००६मा फेरि पाँच गोल गरे, जसको लागि उनले गोल्डेन बुट जिते।
उनले पछि २०१० मा २ गोल गरे र २०१४ मा २ गोल गरे।
४. एउटै विश्वकपमा सबैभन्दा धेरै गोल गर्ने खेलाडी
सन् १९५८ मा स्विडेनमा भएको प्रतियोगितामा फ्रान्सका जस्ट फन्टेनले १३ गोल गरेका थिए, जुन एकै खेलाडीले एकै प्रतियोगितामा गरेको सबैभन्दा धेरै गोल हो।
५. सबैभन्दा धेरै विश्वकप हेर्ने दर्शक
२०१८ को विश्वकपको ३.२ बिलियन मानिसहरूले विश्वकप हेरेका थिए । विश्वको झन्डै आधा जनसंख्याले यो विश्वकप हेरेका थिए । यो संख्यामा घरमा, घरबाहिर टिभी वा डिजिटल प्लेटफर्ममा म्याच हेर्ने दर्शकहरु समावेश छन्।
६. सबैभन्दा पहिलो विश्वकप
संसारकै सबैभन्दा पहिलो विश्वकप १९३० मा उरुग्वेमा आयोजना भएको थियो । उरुग्वे पहिलो आयोजक राष्ट्रको मात्र नभई पहिलो पटक विश्वकप च्याम्पियन पनि बन्यो।
७. दुई देशले आयोजना गरेको पहिलो विश्वकप
विश्वकप पहिलो पटक दुई देशले आयोजना गरेका थियो । एशियाली देश दक्षिण कोरिया र जापानले संयुक्त रुपमा आयोजना गरेका थिए ।
सुरुमा दक्षिण कोरिया र जापान दुवैले व्यक्तिगत रुपमा च्याम्पियनसिप आयोजना गर्न प्रस्ताव गरेका थिए । त्यसपछि जापानले सह–होस्टिङको विचारलाई अस्वीकार गर्यो।
यद्यपि, तिनीहरूले आफ्नो मन परिवर्तन गरे र खेलकुदले कुनै पनि भिन्नतालाई कसरी हराउन सक्छ भनेर संकेत गर्नको लागि फिफाले गर्ने निर्णायक निर्णयलाई स्वीकार गर्ने बताए ।
८. विश्वकप खेल्ने सबैभन्दा वृद्ध खेलाडी हदरी
इजिप्टका गोलकिपर एसाम एल हदरीले रुसमा आयोजना भएको २०१८ को विश्वकपमा ४५ वर्षको उमेरमा खेलेका थिए। उक्त प्रतियोगिताले उनलाई साउदी अरेबियाको पेनाल्टी सट सफलतापूर्वक रोकेर पेनाल्टी बचाउने सबैभन्दा पाको खेलाडीको उपाधि पनि दिलायो।
९.विश्वकपमा सबैभन्दा छिटो गोल
टर्कीका खेलाडी हाकान सुकुरले तेस्रो स्थानको प्लेअफमा दक्षिण कोरियासँग खेल्दै खेलमा १०.८९ सेकेन्डमा पहिलो गोल गरेका थिए। यो नै अहिलेसम्मको सबैभन्दा छिटो गोल भएको रेकर्ड हो ।
१०. जब विश्वकपको ट्रफी चोरी भयो
सन् १९६६ मा इङ्ल्यान्डमा हुने प्रतियोगिताको अगाडि, ट्रफी वेस्टमिन्स्टरको मेथोडिस्ट सेन्ट्रल हलमा प्रदर्शनमा राखिएको थियो । एक चोर रहस्यमय ढंगले सुरक्षा छलेर ट्रफी लिएर भागेका थिए् । पछि यसलाई पिक्ल्स नामको कुकुरले आवासीय क्षेत्रमा झाडीमुनि फेला पारेको थियो ।
११. सबैभन्दा धेरै विश्वकप हार्ने टोली
सबैभन्दा धेरै विश्वकप खेल हार्ने टोली मेक्सिको हो । मेक्सिकोले प्रतियोगिताको शुरुवात यता कुल २५ खेल हारेको छ ।
१२. लगातार दुई विश्वकप जित्ने दुई देश
अहिलेसम्म इटाली र ब्राजिलले मात्र लगातार दुई वटा विश्वकप जितेका छन् इटालियन टोलीले सन् १९३४ र १९३८ मा विश्वकप ट्रफी आफ्नो घरमा लिएको थियो भने ब्राजिलको टोलीले १९५८ र १९६२ मा उपाधि जितेको थियो।
१३. विश्वकप फाइनलमा सबैभन्दा धेरै आमनेसामने भएका दुई देश
अर्जेन्टिना र जर्मनीले अन्य कुनै पनि देशको तुलनामा सबैभन्दा बढी एकअर्काविरुद्ध आमनेसामने भएका छन् । सन् १९८६, १९९० र २०१४ को फाइनलमा उनीहरु आमनेसामने भएका थिए ।
१४. इन्डोनेसियाले इतिहासमा एक मात्र विश्वकप खेल खेलेको छ
एसियाली टोलीले सन् १९३८ मा डच इस्ट इन्डिजको नाममा भएको प्रतियोगितामा विश्वकपमा डेब्यु गरेको थियो। उनीहरूले हंगेरीसँग खेलेका थिए जहाँ उनीहरू ६–० ले पराजित भएका थिए ।
१५. पहिलो खोल्न मिल्ने रंगशाला सकिने
कतारले पहिलो खोल्न मिल्ने रंगशाला निर्माण गरेको छ । ढुवानी कन्टेनरबाट बनेको स्टेडियम ९७४, प्रतियोगिता समाप्त भएपछि पूर्ण रूपमा भत्काइनेछ। भत्काउन सकिने स्टेडियमको उद्देश्य स्टेडियम निर्माण र कम्पोनेन्ट उत्पादनमा समग्र फोहोर घटाउन योगदान गर्नु हो।
रियो दि जेनेरियोको माराकाना स्टेडियममा करिब १९९,८५४ देखि २००,००० मानिसहरु जम्मा भएका थिए भन्ने विश्वास गर्ने गरिन्छ । यस्तै, यो खेल बदनाम पनि भएको थियो । यस खेलमा जब ब्राजिलले खेल हार्यो ब्राजिलियन फ्यानहरूलाई आत्महत्या गरेका थिए ।
२. सबैभन्दा धेरै विश्वकप जित्ने खेलाडी
पेलेले आफ्नो पहिलो विश्वकप १९५८ मा स्विडेनमा जितेका थिए, यो ब्राजिलको पहिलो जित थियो ।
त्यसपछि उनले सन् १९६२ मा ब्राजिललाई अर्को प्रतियोगिता जिताउन मद्दत गरे र अन्तत: १९७० मा आफ्नो टोलीलाई विजयी पोडियममा पुर्याए, जुन उनको अन्तिम खेल पनि थियो।
३. विश्व कपमा सर्वाधिक गोलकर्ता
मिरोस्लाभ क्लोजको नाममा १६ गोलको कीर्तिमान छ जसले रोनाल्डोको कीर्तिमानलाई पनि उछिनेको छ । उनले २००२ मा आफ्नो डेब्यू सिजनमा पाँच गोल गरे र त्यसपछि २००६मा फेरि पाँच गोल गरे, जसको लागि उनले गोल्डेन बुट जिते।
उनले पछि २०१० मा २ गोल गरे र २०१४ मा २ गोल गरे।
४. एउटै विश्वकपमा सबैभन्दा धेरै गोल गर्ने खेलाडी
सन् १९५८ मा स्विडेनमा भएको प्रतियोगितामा फ्रान्सका जस्ट फन्टेनले १३ गोल गरेका थिए, जुन एकै खेलाडीले एकै प्रतियोगितामा गरेको सबैभन्दा धेरै गोल हो।
५. सबैभन्दा धेरै विश्वकप हेर्ने दर्शक
२०१८ को विश्वकपको ३.२ बिलियन मानिसहरूले विश्वकप हेरेका थिए । विश्वको झन्डै आधा जनसंख्याले यो विश्वकप हेरेका थिए । यो संख्यामा घरमा, घरबाहिर टिभी वा डिजिटल प्लेटफर्ममा म्याच हेर्ने दर्शकहरु समावेश छन्।
६. सबैभन्दा पहिलो विश्वकप
संसारकै सबैभन्दा पहिलो विश्वकप १९३० मा उरुग्वेमा आयोजना भएको थियो । उरुग्वे पहिलो आयोजक राष्ट्रको मात्र नभई पहिलो पटक विश्वकप च्याम्पियन पनि बन्यो।
७. दुई देशले आयोजना गरेको पहिलो विश्वकप
विश्वकप पहिलो पटक दुई देशले आयोजना गरेका थियो । एशियाली देश दक्षिण कोरिया र जापानले संयुक्त रुपमा आयोजना गरेका थिए ।
सुरुमा दक्षिण कोरिया र जापान दुवैले व्यक्तिगत रुपमा च्याम्पियनसिप आयोजना गर्न प्रस्ताव गरेका थिए । त्यसपछि जापानले सह–होस्टिङको विचारलाई अस्वीकार गर्यो।
यद्यपि, तिनीहरूले आफ्नो मन परिवर्तन गरे र खेलकुदले कुनै पनि भिन्नतालाई कसरी हराउन सक्छ भनेर संकेत गर्नको लागि फिफाले गर्ने निर्णायक निर्णयलाई स्वीकार गर्ने बताए ।
८. विश्वकप खेल्ने सबैभन्दा वृद्ध खेलाडी हदरी
इजिप्टका गोलकिपर एसाम एल हदरीले रुसमा आयोजना भएको २०१८ को विश्वकपमा ४५ वर्षको उमेरमा खेलेका थिए। उक्त प्रतियोगिताले उनलाई साउदी अरेबियाको पेनाल्टी सट सफलतापूर्वक रोकेर पेनाल्टी बचाउने सबैभन्दा पाको खेलाडीको उपाधि पनि दिलायो।
९.विश्वकपमा सबैभन्दा छिटो गोल
टर्कीका खेलाडी हाकान सुकुरले तेस्रो स्थानको प्लेअफमा दक्षिण कोरियासँग खेल्दै खेलमा १०.८९ सेकेन्डमा पहिलो गोल गरेका थिए। यो नै अहिलेसम्मको सबैभन्दा छिटो गोल भएको रेकर्ड हो ।
१०. जब विश्वकपको ट्रफी चोरी भयो
सन् १९६६ मा इङ्ल्यान्डमा हुने प्रतियोगिताको अगाडि, ट्रफी वेस्टमिन्स्टरको मेथोडिस्ट सेन्ट्रल हलमा प्रदर्शनमा राखिएको थियो । एक चोर रहस्यमय ढंगले सुरक्षा छलेर ट्रफी लिएर भागेका थिए् । पछि यसलाई पिक्ल्स नामको कुकुरले आवासीय क्षेत्रमा झाडीमुनि फेला पारेको थियो ।
११. सबैभन्दा धेरै विश्वकप हार्ने टोली
सबैभन्दा धेरै विश्वकप खेल हार्ने टोली मेक्सिको हो । मेक्सिकोले प्रतियोगिताको शुरुवात यता कुल २५ खेल हारेको छ ।
१२. लगातार दुई विश्वकप जित्ने दुई देश
अहिलेसम्म इटाली र ब्राजिलले मात्र लगातार दुई वटा विश्वकप जितेका छन् इटालियन टोलीले सन् १९३४ र १९३८ मा विश्वकप ट्रफी आफ्नो घरमा लिएको थियो भने ब्राजिलको टोलीले १९५८ र १९६२ मा उपाधि जितेको थियो।
१३. विश्वकप फाइनलमा सबैभन्दा धेरै आमनेसामने भएका दुई देश
अर्जेन्टिना र जर्मनीले अन्य कुनै पनि देशको तुलनामा सबैभन्दा बढी एकअर्काविरुद्ध आमनेसामने भएका छन् । सन् १९८६, १९९० र २०१४ को फाइनलमा उनीहरु आमनेसामने भएका थिए ।
१४. इन्डोनेसियाले इतिहासमा एक मात्र विश्वकप खेल खेलेको छ
एसियाली टोलीले सन् १९३८ मा डच इस्ट इन्डिजको नाममा भएको प्रतियोगितामा विश्वकपमा डेब्यु गरेको थियो। उनीहरूले हंगेरीसँग खेलेका थिए जहाँ उनीहरू ६–० ले पराजित भएका थिए ।
१५. पहिलो खोल्न मिल्ने रंगशाला सकिने
कतारले पहिलो खोल्न मिल्ने रंगशाला निर्माण गरेको छ । ढुवानी कन्टेनरबाट बनेको स्टेडियम ९७४, प्रतियोगिता समाप्त भएपछि पूर्ण रूपमा भत्काइनेछ। भत्काउन सकिने स्टेडियमको उद्देश्य स्टेडियम निर्माण र कम्पोनेन्ट उत्पादनमा समग्र फोहोर घटाउन योगदान गर्नु हो।
प्रकाशित मिति: बिहीबार, मंसिर ८, २०७९ ०४:१५
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
