चीनको मध्यस्थतामा साउदी–इरानबीचको सम्बन्ध पुनः स्थापना
रियाद– इरानसँग सम्बन्ध पुनःस्थापना गर्ने साउदी अरबको आश्चर्यजनक कदमले इजरायलसँगको उसको नाजुक कूटनीतिक नृत्यमा नयाँ, जटिल तह थपेको विश्लेषकहरूले बताएका छन् ।
रियाद र तेहरानले सात वर्ष लामो सम्बन्ध विच्छेदपछि दुई महिनाभित्र दूतावास र नियोगहरू खोल्ने र २० वर्षअघि भएका सुरक्षा तथा आर्थिक सहयोग सम्झौताहरू कार्यान्वयन गर्ने घोषणा गरेका छन् ।
चीनको मध्यस्थतामा भएको यो सम्झौताले इजरायलमा प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतन्याहूको चर्को आलोचना गरेको छ । यसले इरानविरुद्ध क्षेत्रीय गठबन्धनको एक भागको रूपमा साउदी अरबलाई मार्गमा ल्याउन आफ्नो ध्यान केन्द्रित गरेको स्पष्ट पारेका छन् ।
इजरायली विपक्षी नेता याइर लापिडले सम्झौताले इजरायली सरकारको ‘पूर्ण र खतरनाक विदेश नीति’ र विफलताको प्रतिनिधित्व गरेको बताएका छन् ।
यद्यपि क्षेत्रीय पर्यवेक्षकहरूले भविष्यमा साउदी–इरान सहयोग र रियादसँग इजरायलको सम्बन्ध दुवैको सन्दर्भमा सम्झौताको वास्तविक प्रभाव स्पष्ट नभएको बताएका छन् ।
साउदी विश्लेषक अजिज अलघासियानले इरानविरुद्धको सम्भावित मोर्चाको एक हिस्साका रूपमा साउदी अरबले इजरायलमा मात्र चासो राखेको भन्ने धारणा जहिले पनि ‘सतही’ रहेको बताएका छन् ।
‘विशेष गरी रणनीतिक रूपमा ‘मेरो शत्रुको शत्रु मेरो मित्र हो’ भन्ने विचारको पक्षमा साउदी अरबले विरलै काम गरेको छ,’ उनले भने । उनले भने, ‘शुक्रबारको समाचारसँगै साउदी अरबले इजरायलसँगको सम्बन्धभन्दा इरानसँगको सम्बन्धलाई प्राथमिकता दिएको देखिन्छ ।’