५४ मेगावाटको सुपरदोर्दी ‘ख’बाट चैतभित्रै विद्युत् उत्पादन हुने, लागत भने बढ्ने
काठमाडौँ– लमजुङमा निर्माणाधीन ५४ मेगावाटको सुपरदोर्दी ‘ख’ जलविद्युत् आयोजनाबाट चैत मसान्तभित्र विद्युत् उत्पादन हुने भएको छ । पिपुल्स हाइड्रोपावर लिमिटेडले निर्माण गरिरहेको सो आयोजनाका सम्पूर्ण काम सकेर विद्युत् उत्पादनको परीक्षण गरिने भएको हो ।
‘यसै महिना (चैत)भित्र विद्युत् उत्पादन गर्ने योजनाका साथ काम भइरहेको छ’ प्रवद्र्धक पिपुल्स हाइड्रोपावर लिमिटेडका आयोजना निर्देशक अर्जुन गौतमले भने, ‘सबैजसो काम सकिएको छ । पानी पठाएर परीक्षण पनि गरिसक्यौँ ।’
भूकम्प, नाकाबन्दी र कोरोना महामारीलगायतका बिषम् परिस्थितिसँग जुध्दै आयोजनाको निर्माणले गति लिइनै रह्यो । यसअघि २०७८ फागुन भित्र आयोजना सम्पन्न गर्ने लक्ष्य लिइए पनि २०७९ असारमा दोर्दीखोलामा आएको बाढीले आयोजनाका संरचनामा क्षति पुर्याउँदा आयोजना केही लम्बिन गएको हो ।
आयोजनाको सिभिल, हाइड्रो मेकानिकल, इलेक्ट्रो मेकानिकल, पावर हाउस र प्रसारण लाइन निर्माणको काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ । हालसम्म आयोजनाको ९७ प्रतिशत काम सकिएको छ । चैत मसान्तभित्र आयोजनाबाट व्यावसायिक रुपमा विद्युत् उत्पादन सुरु हुने आयोजना पक्षले जनाएको छ ।
कोरोना महामारीका बेला ६ महिना आयोजनाको निर्माण पूर्ण प्रभावित भयो । आयोजनाका कामदार तथा श्रमिक आफ्नो देश फर्कदा निर्माण अवरुद्ध बन्यो । आयोजनामा अधिकांश भारतीय र स्वदेशी श्रमिक तथा कामदार कार्यरत थिए । उनीहरूले लामो समय नफर्किदा निर्माणमा अवरोध हुन पुग्दा आयोजना केही लम्बिन पुगेको आयोजनाका निर्देशक गौतमले बताए ।
अहिले भने सम्पूर्ण कामदार र श्रमिक आयोजनास्थलमै आइसकेर काम अघि बढाएपछि चैत मसान्तसम्म विद्युत् उत्पादनको लक्ष्य राखिएको गौतमले बताए । दोर्दी गाउँपालिका–७, ढोडेनी र ७ फलेनीबीच बग्ने दोर्दी खोलामा निर्माणाधीन उक्त आयोजना रन अफ दि रिभर (आरओआर) प्रकृतिको हो ।
यसअघि ४९.६ मेगावाट क्षमतामा निर्माण गर्ने भनेर सम्झौता भए पनि इन्टेकलाई माथि सार्दा ५४ मेगावाट बिजुली उत्पादन हुने अध्ययनले देखाएको थियो । आयोजना २५७ मिटर लामो सुरुङमार्गबाट पानी खसालेर ५४ मेगावाट बिजुली उत्पादन हुनेछ । आयोजनाको पावरहाउसहित सम्पूर्ण संरचना भूमिगत हुनेछन् । आयोजनाबाट उत्पादन हुने विद्युत् दोर्दी कोरिडोर प्रसारण लाइनको कीर्तिपुर सबस्टेसनमा जोडिनेछ ।
६ किलोमिटर लामो १३२ केभी डबल सर्किट प्रसारण लाइन आयोजना आफैँले बनाउने भएको हो । प्रसारण लाइनको काम अन्तिम चरणमै पुगेको पनि जनाइएको छ । सो प्रसारण लाइनबाट विद्युत् प्रवाह गरी कीर्तिपुर सबस्टेसनमा जडान गरिनेछ । जलविद्युत् आयोजना निर्माण २०७३ असारदेखि सुरु भएको थियो ।
आयोजनाको विद्युत् खरिद सम्झौता (पिपिएए) भने २०७२ सालमा नै पाइसकेको छ । कुल ८ अर्ब ८० करोड लागत अनुमान गरिएको आयोजना लम्बिएसँगै लागत पनि बढ्ने गौतमले बताए । आयोजनामा सानिमा बैंकसहित ९ वटा बैंकले लगानी गरेका छन् ।