वैशाखभित्रै खानीखोला–१ बाट २५ मेगावाट विद्युत् उत्पादन हुने
काठमाडौँ– आगामी २०८० वैैशाखभित्र ४० मेगावाट क्षमताको खानीखोला–१ जलविद्युत् आयोजनाबाट विद्युत् उत्पादन हुने भएको छ । जलविद्युत् आयोजना निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको अवस्थामा बैशाखभित्र २५ मेगावाटको पहिलो विद्युत् उत्पादन परीक्षण थालिने आयोजनाले जनाएको छ ।
ग्रिनलाइफ हाइड्रोपावर कम्पनीले प्रबद्र्धन गरिरहेको उक्त जलविद्युत् आयोजनाको हालसम्म ९७ प्रतिशत निर्माण सम्पन्न भएको छ । आयोजनाको सम्पूर्ण निर्माण अन्तिम चरणमा पुगेको र आउँदो वैशाखभित्र कम्तीमा २५ मेगावाट विद्युत्को उत्पादन परिक्षण थालिने योजना रहेको कम्पनीका निर्देशक भूषण थापाले जानकारी दिए ।
उनका अनुसार पहिलो चरणमा वैशाख १५ भित्र २५ मेगावाटको विद्युत् उत्पादन परिक्षण थालिनेछ । र, थप १५ मेगावाट विद्युत् आगामी २०८० पुसभित्र उत्पादन सुरु गरिनेछ । निर्माणाधीन उक्त आयोजना दोलखाको गौरीशंकर गाउँपालिकाको साबिक मार्बु– ९ को खानी खोला र हनबू खोलाको दोभानमा पर्छ । पावरहाउस निर्माण भूमिगत रूपमा निर्माण भइसकेको छ । खानी खोलालाई फर्काएर साँढे २ किलोमिटर हेडरेस सुरुङ निर्माण गरी विद्युत् उत्पादन गरिनेछ ।
नेपाली ठेकेदार इन्फ्रा बिल्डर्स कम्पनीले निर्माण गरिरहेको सो आयोजना सन् २०१२ मा निर्माण सुरु भएको थियो । ४ वर्षमा सम्पन्न गर्ने लक्ष्यसहित निर्माण सुरु भएको आयोजना तोकिएको समयमा सम्पन्न हुन भने सकेन । कारण, गत २०७२ बैशाख १२ मा भएको भूकम्प, भारतले लगाएको अघोषित नाकाबन्दी, कोरोना महामारीजन्य परिस्थितिले आयोजनाको निर्माणमा प्रत्यक्ष असर पुर्यायो । निर्माण अघि बढ्न सकेन । यी लगायतका विभिन्न कारणले आयोजना निर्माण लम्बिदै गएको छ ।
आयोजनास्थलमा पुग्ने करिब ३० किमी पहुँचमार्ग निर्माणको काम पनि आयोजना आफैँले निर्माण गरिसकेको छ । भार्लेदेखि पावरहाउस कोप्लाङसम्मका सडक आयोजनाको आफ्नै लगानीमा निर्माण भएका छन् । आयोजनाको कूल लागत ६ अर्ब ३९ करोड ३८ लाख अनुमान गरिएको छ । यसअनुसार प्रतिमेगावाट लागत १६ करोड पर्ने देखिन्छ ।
आयोजनास्थलदेखि नेपाल विद्युत् प्राधिकरणको सबस्टेसन सिंगटीसम्म २५ किमी प्रसारणलाइन निर्माण भइरहेको छ । सिंगटी लामोसाँघु प्रसारण लाइनको काम पनि ग्रिनलाइफकै प्रबद्र्र्धकहरूले नै गरिरहे तापनि त्यसको पनि काम समयमा पूरा हुनेमा आशंका छ । यसकारण पनि एक वर्षअघि यसको विद्युत् उत्पादन हुनेमा आशंका छ ।
प्रसारणलाइनकै कारण आयोजना ढिला भएको हो । आयोजनाको काम ढिला हुँदा लागतसमेत बढेको छ । आयोजनाले विद्युत् विकास विभागबाट विसं २०६८ वैशाखमा विद्युत् उत्पादन गर्ने अनुमति पाएको थियो ।