दोलखा– आलु तथा तरकारी खेतीको हिसाबले उर्वरभुमी मानिने दोलखामा पछिल्लो वर्षहरूमा यहाँका किसानहरूले फलफूल खेतीबाट पनि राम्रो आम्दानी लिन थालेको छन् ।
दोलखामा फलफूल अन्तर्गतको सुन्तला खेतीबाटै मेलुङ र वैतेश्वरका किसानले १५ करोड भन्दा बढी आम्दानी लिने गरेका छन् ।
दुई पालिकाका किसानको आम्दानीको गतिलो स्रोत सुन्तला खेती बन्दै गएको जिल्लाका व्यवसायीक सुन्तला खेतीमा लागेका किसानहरूले बताउँदै आएका छन् ।
सबैभन्दा बढी सुन्तला खेतीको बिस्तार गरिएको मेलुङ गाउँपालिकाको पवटीबाट वार्षिक १२ करोड बढीको सुन्तला उत्पादन तथा बिक्री हुने गरेको मेलुङ गाउँपालिका अध्यक्ष हिरा कुमार थोकरले बताए ।
अध्यक्ष थोकरका अनुसार पवटी गाउँ जिल्लामै सबैभन्दा बढी सुन्तला उत्पादन हुने क्षेत्र हो । यहाँका प्रायजसो किसानले सुन्तला लगाएका छन्।
मेलुङ गाँउपालिकाको वडा नम्बर– १ मा पर्ने पवटीको अमले, रुखेनी, ढकाल गाँउ, काब्रे, च्याने, आचार्य टोल लगायतका गाउँमा जिल्ला भरीमै सबैभन्दा स्वादिलो र धेरै सुन्तला उत्पादन हुने गरेको छ ।
गत वर्ष पवटीबाट करिब १२ करोडको सुन्तला निर्यात भएको गाउँपालिकाको कृषि शाखाले जनाएको छ । हिजोआज यहाँका अधिकांश किसान सुन्तला टिप्न र ग्रेडिङ गर्दै सुन्तला निर्यात गर्न व्यस्त छन्।
गत वर्षको तुलना यस वर्ष समयमै सुन्तला आन्तरिक बजारमा निर्यात भएकाले आम्दानी वृद्धि हुनसक्ने किसानहरू बताउँछन् ।
पवटी पछि दोस्रो बढी सुन्तला उत्पादन हुने गाउँ गैरिमुदि हो । वैतेश्वर गाउँपालिका वडा नम्बर–१ र २ पर्ने गैरिमुदिबाट पनि साढे दुई करोड बराबरको सुन्तला बिक्री हुने गरेको वैतेश्वर–१ का वडा अध्यक्ष भीम बहादुर तामाङले बताए ।
तामाङ आफैँ पनि सुन्तला खेती गर्ने किसान हुन्।उनले वार्षिक २ देखि ३ लाख बराबरको सुन्तला बिक्री गर्दै आएका छन्।
वडा अध्यक्ष तामाङ भन्छन् केही वर्ष अघिसम्म गैरिमुदिका स्थानीयले बाटो अभावमा सुन्तलाबाट आम्दानी लिन सकेका थिएनन् तर अहिले गाउँपालिकाले स्थानीय गाउँ–टोलका सडकको स्तरोन्नति गर्दै पक्की सडक निर्माण गरेसँगै सुन्तला, किबि लगायत फलफूल निर्यात गर्न सहज भएको उनले बताए ।
हिजोआज किसानको बोटमै व्यापारी आउन थालेका छन्।किसानले गतिलो सडक पहुँचको उपभोग गर्दै आफ्नो उत्पादनलाई बजारीकरण गर्न पाएका छन् र आम्दानी लिन थालेका छन् ।
गत वर्ष वडा नम्बर–१ गैरिमुदिबाट एक करोड ५० लाख,वडा नम्बर–२ गैरिमुदि पुतलिकाठबाट र वडा नम्बर–३ मिर्गेबाट एक करोड बराबरको सुन्तला बिक्री भएको थियो।
सुन्तला खेतीलाई थप विस्तार गर्न गाउँपालिकाले गत असारमा ६० हजार सुन्तलाको बिरुवा किसानलाई वितरण समेत गरेको छ।
यता वडा नम्बर–७ मार्बुले पनि फलफूल तथा सुन्तला खेती विस्तार कार्यक्रम सुरु गरेको वडा अध्यक्ष मिन कुमार सिवाकोटीले बताए ।
