Nic Ad Nic Ad
Nic Ad Nic Ad
अपराध 

अनुसन्धान नै हुन नसकेको राप्रपाका सांसद हत्याकाण्डः काठमाडौंमा भएको त्यो ‘मर्डर’ले भारतमा सनसनी मच्चायो

मंगलबार, पुस ९, २०८१

काठमाडौं– राजधानी र व्यापारको केन्द्र मात्र होइन राजनीतिको मुख्य इपिसेन्टर काठमाडौंको सुरक्षा आजभोली पनि निक्कै संवेदनशील छ। 

जसले जसरी अपराध गर्न चाह्यो त्यसरी नै हुन सक्ने स्थिति आजको मात्र होइन। बिगतदेखि नै काठमाडौंमा हाइप्रोफाइल हत्या हुने गरेका थिए। 

यति मात्र होइन यस्ता हत्यामा भारतीय राज्य र अन्डरवलर््ड डनका कनेक्शनका पनि कथा छन्। 

एउटा यस्तो हत्याकाण्ड भएको थियो जसका बारेमा अनेक पटक चर्चा भए पनि स्मरणीय हुने गर्छ। 

नेपालको कानुन बनाउने सदन, त्यसका सदस्य समेत रहेका व्यक्तिको हत्याले सनसनी मच्चाएको थियो। 

राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा)का सांसद रहेका मिर्जा दिलशाद बेगको हत्या एउटा उदाहरण हो। 

गोरखपुर देहोरियामा जन्मिएका, चोरी डकैती र गरिबी मात्र देखेका मिर्जाले अप्रत्यासित सफलतासँगै नेपालको राजनीतिमा प्रवेश गर्ने मौका पाउँछन्। तर, उनको उदय जुन गतिमा हुन्छ, त्यसरी नै अन्त्य पनि भयानक भएको थियो।

मिर्जा दिलशाद बेग नेपाली राजनीतिज्ञ थिए, जसको हत्या २९ जुन १९९८ मा काठमाडौँको सिफलमा गोली हानी गरिएको थियो। 

मिर्जा दिलशाद बेगको जन्म भारतमा भएको थियो, तर पछि उनी नेपालमा बसोबास गर्न थाले। नेपालमा, उनले राजनीतिमा प्रवेश गरे र सांसदको पदमा निर्वाचित भए। तर, उनको नाम विभिन्न आपराधिक गतिविधिहरूसँग जोडिएको थियो, विशेष गरी भारतीय अन्डरवर्ल्ड डन दाउद इब्राहिमसँगको सम्बन्धका कारण। 

दिलशाद बेगलाई काठमाडौँको सिफल क्षेत्रमा गोली हानी हत्या गरियो। यो हत्या कसले र किन गरेको थियो भन्ने विषयमा विभिन्न अड्कलहरू लागाइएका छन्। 

केही रिपोर्टहरू अनुसार, भारतीय गुप्तचर एजेन्सी रिसर्च एन्ड एनालाइसीस विङ्स (रअ) ले अन्डरवर्ल्ड डनहरूको सहयोगमा यो हत्या गराएको हुन सक्ने अनुमान गरिएको थियो। 

दिलशाद बेगको गतिविधिहरू भारतको राष्ट्रिय सुरक्षाका लागि खतरा बनेका थिए। 

दिलशाद बेगको हत्यापछि, नेपाल र भारत दुवै देशमा यसको व्यापक चर्चा भयो। उनको हत्या संगठित अपराध र राजनीतिबीचको सम्बन्धको उदाहरणका रूपमा लिइयो। 

यस घटनाले नेपालमा आपराधिक गिरोहहरूको उपस्थितिलाई उजागर गर्यो र सुरक्षा निकायहरूलाई सतर्क बनायो।

मिर्जा दिलशाद बेगको हत्या नेपाली राजनीति र अपराध जगतबीचको जटिल सम्बन्धको उदाहरण हो। यो घटना नेपाल र भारत दुवै देशका लागि महत्वपूर्ण रह्यो, जसले सीमा पार अपराध र सुरक्षा चुनौतीहरूको बारेमा गहिरो सोच्न बाध्य बनायो।

उनी नेपालमा शरणार्थीको रूपमा आएर बसोबास गरे। पछि उनले नेपाली नागरिकता प्राप्त गरे।

मिर्जा दिलशाद बेग १९९० को दशकमा नेपाली राजनीतिमा सक्रिय भए।

उनले राष्ट्रिय प्रजातन्त्र पार्टी (राप्रपा) बाट चुनाव लडेर सांसद बनेका थिए।

मिर्जा दिलशाद बेगमाथि भारतीय अन्डरवर्ल्ड डन दाउद इब्राहिम र पाकिस्तानको गुप्तचर संस्था आईएसआईसँग सम्बन्ध रहेको आरोप लागेको थियो।
उनीमाथि नेपालमार्फत भारतीय मुद्रा नक्कलीकरणको गतिविधिमा संलग्न भएको आरोप थियो।

भारतीय मिडियाका अनुसार, उनी पाकिस्तानका लागि काम गर्ने गुप्तचर एजेन्टको रूपमा समेत चिनिएका थिए।

दिलशाद बेग भारतविरोधी गतिविधिमा संलग्न रहेको आरोपमा भारतीय गुप्तचर निकायहरूको सूचीमा थिए।

सिफल क्षेत्रमा मोटरसाइकलमा आएका दुई जनाले गोली हानेर हत्या गरेका थिए। उनी कारमा रहेका बेला गोली प्रहार भएको थियो। घटनास्थलमै उनको मृत्यु भयो।

यो हत्या अन्डरवर्ल्ड गिरोहहरूबीचको आन्तरिक द्वन्द्वको नतिजा हुन सक्ने अनुमान पनि गरियो। तर कतिपय उच्च स्रोतले भन्छन्,‘यो अर्को समूह प्रयोग गरी गराइएको हत्या थियो।’

दिलशाद बेगको हत्या प्रकरणमा भारत र पाकिस्तानबीचको गहिरो रणनीतिक द्वन्द्व झल्किएको थियो।

यो हत्या एकपटक पुनः नेपाली राजनीतिमा अपराध, अन्तर्राष्ट्रिय गिरोह, र विदेशी गुप्तचर निकायहरूको भूमिकाबारे बहसको विषय बनेको थियो। 

मिर्जा हत्यापछि पनि हाइप्रोफाइल हत्या नभएका होइनन्। तर, नेपालको कानुन निर्माणको थलो प्रतिनिधि सभाको सदस्यकै हत्या भएको यो पहिलो घटना थियो।

यो हत्या प्रकरणपछि भारतीय मिडियामा सनसनी खबर फैलिएको थियो। भारतीय मिडियाले मिर्जाले छोटा राजन भन्ने समूहलाई धोका दिएका कारण हत्या भएको भन्ने प्रचारबाजी गरेका थिए। 

छोटा राजन समूह अन्डरवलर््डमा दाउद इब्राहिमको दुश्मनी अर्को समूह थियो। जसले इन्काउन्टर हत्या ‘मर्डर’लाई जारी राखेको थियो। उक्त समूहलाई मुम्बईदेखि भारतका सबै राज्यमा तत्कालिन भारतीय सरकारको सहयोग रहेको पनि चर्चा हुने गर्दथ्यो।
 

प्रकाशित मिति: मंगलबार, पुस ९, २०८१  ११:४४
प्रतिक्रिया दिनुहोस्