अचानक सर्वाधिक चर्चामा रहेको चिनियाँ एआई ‘डीपसीक’ साइबर आक्रमणबाट प्रभावित

काठमाडौं– चिनियाँ स्टार्टअप आर्टिफिसियल इन्टेलिजेन्स (एआई) डीपसीकले सोमबार भन्यो कि कम्पनीले अचानक लोकप्रियता कमाएपछि साइबर आक्रमणको कारणले अस्थायी रूपमा दर्ताहरू सीमित गरिएको छ।

यसको एआई सहायक संयुक्त राज्य अमेरिकामा एप्पलको एप स्टोरमा उपलब्ध शीर्ष–मूल्याङ्कन गरिएको निः शुल्क अनुप्रयोग बनेपछि अघिल्लो दिनको स्टार्टअप पनि यसको वेबसाइटमा आउटेजको शिकार भएको थियो।

कम्पनीले यसको एप्लिकेसन प्रोग्रामिङ इन्टरफेस र वेबसाइटमा लग इन गर्न प्रयोगकर्ताहरूको असक्षमतासँग सम्बन्धित समस्याहरू समाधान गरिसकेको छ। सोमबारको आउटेज लगभग ९० दिनमा कम्पनीको सबैभन्दा लामो थियो र यसको लोकप्रियता ‘स्काई रकिङ’ रहेको थियो। 

डीपसीकले गत हप्ता एक निः शुल्क सहायक सुरू गरेको थियोे जसले वर्तमान खेलाडीहरू, मोडेलको लागतको एक अंशमा कम डाटा प्रयोग गर्दछ। सम्भवतः यसले एआईको आवश्यक लगानीको स्तरमा एक मोड लिने विश्लेषण गरिएको छ।

टेन एप डेटा अनुसन्धान फर्म सेन्सर टावरका अनुसार ‘डीपसीक भीथ्री’ मोडेलद्वारा संचालित यसका सिर्जनाकर्ताहरूले ‘खुला स्रोत मोडेलहरू र विश्वव्यापी रूपमा सबैभन्दा उन्नत बन्द–स्रोत मोडेलहरूका प्रतिद्वन्द्वीहरू मध्ये शीर्ष स्थानमा रहेको’ भनेका छन्, यो जनवरीमा रिलिज भएदेखि नै एआई एप अमेरिकी प्रयोगकर्ताहरूमाझ लोकप्रिय छ। 

डीपसीकले सिलिकन भ्यालीमा गहिरो छाप छोडेको छ भने कोसेढुंगा हुने अनुमान गरिएको छ। एआईमा अमेरिकी प्राथमिकता र चीनको उन्नत चिप र क्षमताहरूलाई लक्षित गर्ने वाशिंगटनको निर्यात नियन्त्रणको प्रभावकारिताको बारेमा व्यापक रूपमा राखिएको विचारलाई डीपसीकको लोकप्रियताले उजागर गर्दछ।

टेक्नोलोजी स्टकहरू सोमबार ह्यामर गरिएको थियो। यसले एनभिडीआ–एनभीडीए–० का शेयरहरू पठाउँदै, नयाँ ट्याब खोल्छ र ओराकल– ओआरसीएल–एन नयाँ ट्याब घट्दै खोल्छ।

च्याट जीपीटीदेखि डीपसीकसम्मका एआई मोडेलहरूलाई उनीहरूको प्रशिक्षणलाई शक्ति दिन उन्नत चिपहरू चाहिन्छ। 

तत्कालिन अमेरिकी राष्ट्रपति जोए बाइडेन प्रशासनले २०२१ देखि यी चिप्सहरूलाई चीनमा निर्यात हुनबाट रोक्न र चिनियाँ फर्महरूको एआई मोडेलहरूलाई तालिम दिन प्रयोग गर्न डिजाइन गरिएको प्रतिबन्धको दायरा फराकिलो पारेको थियो।

यद्यपि, डीपसीक अनुसन्धानकर्ताहरूले गत महिना एउटा पेपरमा लेखेका थिए कि डीपसीक–भीथ्रीले प्रशिक्षणको लागि एनभिडीआको ‘एच एट हन्द्रेड’ चिपहरू प्रयोग गर्दा ६ मिलियन डलर भन्दा कम खर्च भएको थियो।

यद्यपि यो विवरण पछि विवादित भएको थियो। वाशिंगटनले चीनबाट बाहिर राख्न खोजेको सबैभन्दा उन्नत एनभिडीआ उत्पादनहरूभन्दा प्रयोग गरिएका चिपहरू कम शक्तिशाली थिए भन्ने दाबी गरिएको थियो।  तुलनात्मक रूपमा सस्तो प्रशिक्षण लागतले अमेरिकी प्राविधिक अधिकारीहरूलाई प्रभावकारितामाथि प्रश्न गर्न प्रेरित गरेको थियो। 

२०२३ मा सर्च इन्जिन विशाल बाइडुले पहिलो चिनियाँ एआई ठूलो–भाषा मोडेल जारी गर्दा स्थापना भएको एउटा सानो हांग्जोमा आधारित स्टार्टअप डीपसीक पछिको कम्पनीको बारेमा कमै मात्र जानकारी थियो। 

त्यसबेलादेखि, दर्जनौं ठूला र साना चिनियाँ प्राविधिक कम्पनीहरूले आफ्नै एआई मोडेलहरू जारी गरेका छन् तर डीपसीक अमेरिकी टेक्नोलोजी उद्योगले अत्याधुनिक अमेरिकी मोडेलहरूको प्रदर्शनसँग मिल्दो वा पार गरेको रूपमा प्रशंसा गर्ने पहिलो एआई हो। (रोयटर्स)