काठमाडौं– प्रमुख प्रतिपक्षी दलका नेतालाई ‘वेटिङ पीएम’का रुपमा व्याख्या गर्दा माओवादी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड आगामी प्रधानमन्त्री बन्ने संकेतसम्म मिलेको छैन।

प्रचण्ड आफैंले सरकार ढल्ने दाबी गरिरहँदा गठबन्धनको नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले ७७ जिल्ला सभापतिसामु प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओली र एमालेलाई विश्वास नगर्नुपर्ने कारण नरहेको बताएका छन्। 

यसले कांग्रेस–एमाले गठबन्धन तत्कालका लागि नटुट्ने बलियो संकेत मिलेको छ।  

पोखरामा जारी ७७ जिल्लाकै सभापति र प्रशिक्षण विभागका प्रमुखहरूको अभिमुखीकरण कार्यक्रममा देउवाले ओलीको प्रशंसा पनि गरे।

‘वास्तवमा भन्ने हो भने ओली र म सँगै जेलमा बसेको साथी हौँ। धेरै दुःख, कष्ट थियो, छुट्ने सम्भावना हुँदैनथ्यो। झापा काण्डको कारण देखाएर जेलभित्रको पनि जेलमा राखियो। हामी मुख्य प्रतिस्पर्धी हौँ, तर पनि केपी ओलीलाई अविश्वास गर्नुपर्ने कुरा छैन’, देउवाले भनेका छन्।

दुवै दल प्रजातन्त्र र लोकतन्त्रका लागि लडेकाले विश्वासका साथ चल्नुपर्ने उनको भनाइ छ। उनले अहिलेको गठबन्धन सरकार स्थायित्वका लागि भएको पनि दाबी गरे।

उनले संविधानको यही व्यवस्थामा कांग्रेस एक्लैले बहुमत ल्याउन सक्ने पनि दाबी गरेका छन्।

असल मनसायले गठबन्धन गरेको खण्डमा भने दुई ठूला दलको सहमतिले राजनीतिक स्थिरता आउने पहिल्याउन सकिन्छ। 

नेपालमा बारम्बार सरकार परिवर्तन, अस्थिरता र दलहरूबीचको टकरावले विकासको गति सुस्त भएको छ। यदि कांग्रेस र एमालेबीच गठबन्धन हुन्छ भने देशमा राजनीतिक स्थिरता ल्याउन सक्ने सम्भावना छ। यी दुई प्रमुख दलबीच सहकार्य भएमा संसदमा स्पष्ट बहुमत पुग्न सक्नेछ, जसले दीर्घकालीन नीतिगत योजनाहरू कार्यान्वयन गर्न सजिलो बनाउँछ।

दुवै पार्टीको संयुक्त प्रयासले विकास परियोजनाहरूको प्रभावकारी कार्यान्वयन र सुशासनलाई प्राथमिकता दिन सक्ने सम्भावना छ। यसले देशको आर्थिक समृद्धि र सामाजिक विकासमा सकारात्मक प्रभाव पार्न सक्छ।

विविधतापूर्ण नेपाली समाजमा राष्ट्रिय एकता र सहमतिको भावना सुदृढ गर्न यस्तो गठबन्धनले सहयोग हुन्छ। यो गठबन्धनले विभिन्न जातीय, भौगोलिक, र सामाजिक समूहहरूबीच पुल निर्माण गर्ने काम गर्न सक्छ।

तर चुनौती पनि साथसाथमा छन्।

कांग्रेस र एमालेबीचको मूलभूत विचारधारात्मक भिन्नताले लामो समयसम्मको स्थिर गठबन्धनलाई कठिन बनाउन सक्छ। नीतिगत निर्णयहरूमा असहमति र शक्ति सन्तुलनको समस्याले सरकार सञ्चालनमा अवरोध उत्पन्न हुन सक्छ।

दुबै पार्टीमा बलियो नेतृत्त्व रहेका कारण सत्ता साझेदारीमा संघर्ष हुन सक्छ। यसले आन्तरिक कलह बढाउन सक्ने सम्भावना छ, जसले गठबन्धनलाई कमजोर बनाउन सक्छ। 

पार्टी कार्यकर्ताहरू र समर्थकहरूबीच पनि गठबन्धनको समर्थन वा विरोध हुने सम्भावना छ। खासगरी दुवै पार्टीका कट्टर समर्थकहरूबीचको मनोवैज्ञानिक दूरीले राजनीतिक सहकार्यलाई कठिन बनाउन सक्छ।

माओवादी अध्यक्ष प्रचण्ड अहिले सोही विषयको खोजीमा रहेका छन्। त्यसैले उनले बेलामौका भन्ने गर्छन्,‘यो सरकार आफैं ढल्छ।’

सरकारविरुद्धको मोर्चाबन्दीमा पनि प्रचण्ड सक्रिय छन्। उनले विपक्षी दलको मोर्चा नै बनाएर पनि सरकारविरुद्ध संघर्ष गर्न सकिने धारणा सार्वजनिक गरेका थिए। तर, सरकार निर्माणका लागि भने कांग्रेस एमालेको समीकरण कायम राखे प्रतिनिधि सभामा अर्को विकल्प नै रहने स्थिति छैन।