काठमाडौं– नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाको निवास बुढानिलकण्ठमा शुक्रबार बिहानदेखि संस्थापन पक्षका नेताहरूको बैठक जारी छ। 

नक्कली भुटानी शरणार्थी प्रकरणमा छानबिन परी धरौटीमा रिहा भएका पूर्वगृहमन्त्री बालकृष्ण खाँण पनि बुढानिलकण्ठ पुगेका छन्।

उक्त प्रकरणपछि देउवा र खाँणको दूरी बढेको चर्चा भएको थियो। पूर्पक्षका लागि थुनामा रहेका बेला देउवाले बेवास्ता गरेको तर शेखर कोइराला आफैं भेट्न गएपछि खाँण त्यतै ढल्किएको अनुमान लगाइएको थियो। 

तर देउवाले अचानक १४औं महाधिवेशनमा आफूलाई सभापतिमा निर्वाचित गराउने नेताहरूको बैठक डाकेका थिए। सोही बैठकमा सहभागी हुन खाँण पनि पुगेका छन्।

खाँणसहित बुढानिलकण्ठमा उपसभापति पूर्णबहादुर खड्का, पूर्णबहादुर खड्का, शशांक कोइराला, विजय गच्छदार, प्रकाशमान सिंह, गोपालमान श्रेष्ठ, प्रकाश शरण महत, एनपी साउदलगायत नेताहरु सहभागी छन्। 

पछिल्लो पटक साउद पनि देउवासँग टाढिएको चर्चा भएको थियो।

नेपाली कांग्रेसको १४औं महाधिवेशन २०७८ साल मंसिर २४ गते सम्पन्न भएको थियो। जसमा शेरबहादुर देउवा पुनः सभापतिमा विजयी भएका थिए।

यो महाधिवेशन निकै प्रतिस्पर्धात्मक थियो, जसमा देउवाको मुख्य प्रतिस्पर्धा डा. शेखर कोइरालासँग रह्यो। देउवाले दोस्रो चरणको मतदानमा २७३३ मत प्राप्त गर्दै कोइरालालाई पराजित गरे।

शेरबहादुर देउवा लामो समयदेखि नेपाली कांग्रेसको नेतृत्वमा छन्। पार्टीका अधिकांश जिल्ला सभापतिहरू र प्रभावशाली नेताहरू उनको पक्षमा थिए।

संस्थापन पक्षको पकडका कारण धेरै प्रतिनिधिहरू उनको पक्षमा मतदान गर्न प्रेरित भए।

महाधिवेशन हुँदा देउवा स्वयं प्रधानमन्त्री थिए, जसले सरकारसँगको उनको पहुँचलाई मजबुत बनायो।

सरकारी स्रोतसाधनको प्रयोग र सत्ता पक्षको समर्थनले महाधिवेशनमा उनलाई फाइदा पुग्यो।

पहिलो चरणमा स्पष्ट बहुमत नआएपछि दोस्रो चरणमा देउवाले प्रकाशमान सिंह र विमलेन्द्र निधिलाई आफ्नो पक्षमा तान्न सके।

यी नेताहरूका समर्थकहरूले दोस्रो चरणमा देउवालाई मत दिए, जसले गर्दा उनले जित हासिल गरे। पहिलो चरणमा सभापतिमा लडेका विमलेन्द्र निधि र प्रकाशमान सिंह दोस्रो चरणमा देउवाको समर्थनमा थिए।

देउवा एक्लैले धेरै मत ल्याए पनि, विपक्षीहरू विभाजित हुँदा उनको जित सहज बन्यो।

देउवाको जीत मुख्यतः संगठनमा उनको पकड, सत्ता सञ्चालनको फाइदा, गठबन्धन रणनीति, विपक्षीहरूबीचको विभाजन, र उनको अनुभवको कारणले सम्भव भएको थियो। १४औं महाधिवेशनपछि पनि कांग्रेसभित्र गुटबन्दी कायमै रह्यो, जसले भविष्यमा पार्टीलाई चुनौती दिन सक्छ।

पछिल्लो पटक भने १५औं महाधिवेशन नजिकिँदै गर्दा देउवाले महामन्त्री गगनकुमार थापालाई अगाडि बढाएको चर्चा छ। थापाले अहिले नै महाधिवेशनबारे सभापतिसँग कुरा भईनसकेको बताएको विवरण सतहमा आएको थियो। 

तर उनले कोइराला समूहमा रहन नसक्ने प्रकारान्तरको संकेतचाहिँ दिएका छन्। यो संकेतबीच संस्थापनको अलग बैठक महाधिवेशनकै विषयमा केन्द्रित हुन सक्ने अनुमान गरिएको छ।