काठमाडौं– पछिल्लो पटक सामाजिक सञ्जाल फेसबुकमा राजनीतिबारे टिप्पणी गर्दै धरान उपमहानगरपालिकाका मेयर हर्क साम्पाङले लेखे ‘बहुमत दिने भए ०८४ सालमा पार्टी खोल्छु।’
आक्रामक शैली, प्रत्याक्रमित शिल्प र झर्रो भाषामा सरकारी निकायलाई समेत पत्र लेख्ने साम्पाङको शैली फरक छ।
अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगलाई उनले गत महिना दुई पत्र लेखेका थिए। त्यसमा झर्रो भाषा मात्र होइन ‘नौलो’ उत्तर थियो– प्रतिप्रश्नसहितको।
चाहे धराने जनताका अगाडि उनका जवाफ दिने तरिका हुन् या सिंहदरबारमा छिरेर कुनै आयोजना मागका विषय हुन्। उनी फरक हिसाबले प्रस्तुत हुने गरेका प्रशस्त उदाहरण छन्।
खानेपानी योजनाका निम्ति बजेट माग गर्न आउँदा होस् या आयोजना सञ्चालनका निम्ति अलग हिसाबले प्रस्तुत भए। उनले खानेपानी मन्त्री प्रदीप यादवलाई भेट्न सिंहदरबार छिर्दा खाली गाग्री लिएर आएका थिए। गाग्री त सिंहदरबार छिराउन पाएनन् तर उनी छिरेका थिए।
सोही मेसोमा अर्थमन्त्री समेत रहेका उपप्रधानमन्त्री विष्णु पौडेललाई पनि उनले भेट गरेका थिए।
०७९ सालमा धरान उपमहानगरको मेयर जित्नुअघि उनी भुईँ र आम मानिसको पृष्ठभूमीका थिए। त्यसअघि उपनिर्वाचनमा पनि उनी उम्मेदवार भने नबनेका होइनन्।
तर उपमेयर बनेपछि सुनसरीको नेपाल पत्रकार महासंघ आवद्ध पत्रकारसँगको विवाद, उपमेयर अइन्द्र बेघासँगको चर्काचर्की होस् वा वडाध्यक्षहरूसँगको वाद प्रतिवाद साम्पाङ मिडियाभन्दा टाढा छैनन्।
उनको उदय पनि अस्वभाविक हिसाबले भएको थियो।
हर्कराज राई प्रायः हर्क साम्पाङका नामले परिचित, एक नेपाली राजनीतिज्ञ र सामाजिक अभियन्ता हुन्। उनी २०२२ मे २३ मा धरान उपमहानगरपालिकाको मेयर पदमा स्वतन्त्र उम्मेदवारी दिएर निर्वाचित भएका थिए।
साम्पाङको जन्म २०३९ साल फागुन १५ गते (सन् १९८२÷८३) खोटाङ जिल्लाको खार्ताम्छा गाउँमा भएको हो। उनका पिता पूर्व ब्रिटिश गोर्खा सैनिक थिए। उनले आफ्नो प्रारम्भिक शिक्षा शुक्रबारे माविबाट एसएलसी उत्तीर्ण गरी उच्च शिक्षाका लागि २०५५ सालतिर धरान झरेका थिए।
धरानको महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पसबाट राजनीतिशास्त्र र समाजशास्त्रमा स्नातक गरेपछि, उनले ट्युटरको रूपमा आफ्नो करियर सुरु गरे।
साम्पाङले उच्च शिक्षा पश्चात् रोजगारीका लागि इराक र अफगानिस्तानमा पनि काम गरेका थिए। धरान फर्केपछि, उनले विभिन्न सामाजिक मुद्दाहरूमा सक्रिय रूपमा सहभागिता जनाए।
विशेष गरी, सर्दु जलाधार अतिक्रमण, खानेपानी समस्या, बसपार्कको अनियमितता, सर्दु उत्खननमा भएको भ्रष्टाचार, विपी प्रतिष्ठानको बेथिति, र नगरपालिकाको भ्रष्टाचारविरुद्ध उनले निरन्तर आवाज उठाए। यी क्रियाकलापहरूले उनलाई धरानका जनताबीच लोकप्रिय बनायो।
स्थापित राजनीतिक दलहरूबाट असन्तुष्ट धरानका मतदाताहरूले २०२२ को स्थानीय निर्वाचनमा स्वतन्त्र उम्मेदवार साम्पाङलाई मेयर पदमा निर्वाचित गरे। उनले आफ्नो चुनावी अभियानमा जनचासोका विषयहरूमा केन्द्रित रहेर काम गर्ने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका थिए। मेयरको रूपमा, उनले श्रम संस्कृतिको प्रवद्र्धन गर्दै ९८ दिनमा करिब ४२ किलोमिटर पाइप तानेर कोकाहा खोलाको पानी धरानसम्म ल्याउन सफल भए, जसका लागि उनलाई ’वल्र्ड बुक अफ रेकड्र्स–लन्डन’ले सम्मानित गरेको छ।
उनको कार्यकालमा केही विवादहरू पनि देखा परेका छन्। विशेष गरी, धार्मिक र जातीय मुद्दाहरूमा उनले लिएको अडानका कारण केही समूहहरूले उनलाई इसाई मिसनरीको आरोप लगाएका छन्।
यद्यपि, उनले यी आरोपहरूको खण्डन गर्दै आएका छन्। साथै, सञ्चारकर्मीहरूसँगको सम्बन्धमा पनि केही तनावपूर्ण घटनाहरू भएका छन्, जसले उनको कार्यशैलीप्रति प्रश्न उठाएको छ।
हर्क साम्पाङ एक सक्रिय सामाजिक अभियन्ता र राजनीतिज्ञ हुन्, जसले धरानको विकास र सुधारका लागि महत्वपूर्ण योगदान दिएका छन्। यद्यपि, उनको कार्यकालमा केही विवादहरू पनि रहेका छन्, तर उनले आफ्नो प्रतिबद्धता र श्रमद्वारा धरानको विकासमा उल्लेखनीय भूमिका खेलेको बुझिन्छ।
तर उपमहानगरपालिकाको प्रमुख रहेर स्थानीय सरकारको प्रतिनिधि हुँदा विभिन्न क्षेत्रसँगको समन्वयमा उनका प्रतिवादी शैलीले आलोचना पनि खेप्नु परेको छ। तर, उनी सामाजिक सञ्जालमा भने लोकप्रिय छन्। यो लोकप्रियताको कसी उनको श्रमदानको कार्यक्रम भए पनि कहिलेकाहीँ विभिन्न क्षेत्रलाई गरिएको प्रहारका कारण सर्वसाधारण सोध्छन्– के खाएर लेख्छन् हर्क साम्पाङ?
