नेपाली मनोरञ्जन क्षेत्रका चर्चित व्यक्तित्व हरिवंश आचार्य र मदनकृष्ण श्रेष्ठको जोडी, अर्थात् महजोडीलाई अहिले एउटा विवादमा जबरजस्ती र सत्यलाई तोडमोड गरेर तान्न खोजिएको छ । उनीहरूले निर्माण गरेको टेलिसिरियल ‘बिष’ मा देखाइएको एउटा दृश्यलाई लिएर सामाजिक सञ्जालमा “सिरियलमा त्यस्तो ‘गुण्डा’ किन देखाएको?” भन्दै जथाभावी गाली गर्ने काम भइरहेको छ ।
यो लेखमा यो विवादको कारण, यसको पृष्ठभूमि र समाजमा देखिएको प्रतिक्रियालाई गहिराइमा गएर विश्लेषण गर्ने प्रयास गरिएको छ । साथै, यो घटनाले हामीलाई के सिकाउँछ भन्ने विषयमा पनि चर्चा गरिनेछ ।
‘बिष’ टेलिसिरियलको उद्देश्य र सन्देश
महजोडीले निर्माण गरेको ‘बिष’ टेलिसिरियलको मुख्य उद्देश्य लागूऔषधको दुरुपयोगले मानव जीवनमा पार्ने नकारात्मक प्रभावलाई उजागर गर्नु र समाजमा सचेतना फैलाउनु हो भन्ने कुरा सिरियल हेर्ने जो सुकैले सहजै थाहा पाउने बिषय हो । यो सिरियलले लागूऔषधको दुर्व्यसनमा फसेका व्यक्तिहरूले आफ्नो जीवनमा भोग्नुपर्ने दुख, पीडा र अरूलाई पुर्याउने हानिलाई मार्मिक रूपमा प्रस्तुत गरेको छ ।
सिरियलको कथावस्तुले दर्शकलाई लागूऔषधको सेवनबाट टाढा रहन र यसको खतराबारे सचेत रहन प्रेरित गर्न खोज्छ । यो सन्देशमूलक प्रस्तुति समाजमा सकारात्मक प्रभाव पार्ने अपेक्षा गरिएको थियो । तर, सिरियलको एउटा दृश्यलाई तोडमोड गराएर जबरजस्ती यो सिरियललाई विवादको घेरामा ल्याउन खोजिएको छ ।
विवादको केन्द्र: विपिन कार्कीको भूमिका
सिरियलमा चर्चित अभिनेता विपिन कार्कीले लागूऔषधको दुर्व्यसनमा फसेको एक पात्रको भूमिका निर्वाह गरेका छन् । उनको एउटा दृश्यमा उनी आफ्ना बाबुको किरिया बसिरहेको समयमा लुकेर पसलमा जान्छन्, त्यहाँ रक्सी चोरेर सेवन गर्छन् र स्थानीयले उनलाई समातेर कुटपिट गर्छन् ।
यो दृश्यले लागूऔषधको दुर्व्यसनले मानिसलाई कति तल झार्न सक्छ भन्ने यथार्थ चित्रण गर्न खोजेको छ । यो कार्यलाई सिरियलमा कतै पनि सहि भनिएको छैन । बरू मान्छे बिग्रिएर कतिसम्म गिर्न सक्छ भन्ने उदाहरण दिइएको छ । तर, दुखको कुरा त्यही दृश्यलाई लिएर खेलवाड गर्ने प्रपञ्च गरिदैछ ।
विवादको कारण: धार्मिक संवेदनशीलता र अतिवाद
यो दृश्यलाई केही समूहले हिन्दु संस्कार र परम्परामाथिको अपमानको रूपमा व्याख्या गरेका छन् । उनीहरूको तर्क छ कि बाबुको किरिया जस्तो पवित्र कार्यको समयमा रक्सी चोरेर खाने दृश्यले हिन्दु धर्मको मर्यादा र किरियापुत्रीको सम्मानमाथि आघात पुर्याएको छ ।
सामाजिक सञ्जालमा यो दृश्यको सानो क्लिप फैलाएर धार्मिक भावनालाई उत्तेजित गर्ने प्रयास भएको छ । केही व्यक्तिहरूले यो दृश्यलाई हिन्दु धर्मविरोधी प्रचारको रूपमा चित्रण गर्दै महजोडीमाथि जथाभावी गालीगलौज गरेका छन् । यो प्रतिक्रियाले समाजमा धार्मिक अतिवादको मुद्दालाई सतहमा ल्याएको छ ।
दुई पक्षको बहस: समर्थन र आलोचना
यो विवादमा दुई फरक मत देखिएका छन् । एकातिर, सिरियलको समर्थन गर्नेहरूले यो दृश्यलाई सन्देशमूलक र शक्तिशाली मानेका छन् । उनीहरूको भनाइ छ कि लागूऔषधको दुर्व्यसनले मानिसलाई आफ्नो संस्कार, नैतिकता र धर्म सबै बिर्साउने अवस्थामा पुर्याउँछ, र यो दृश्यले त्यही यथार्थ देखाएको छ ।
यो दृश्यले लागूऔषधको खतराबारे समाजमा सचेतना फैलाउन मद्दत गर्छ भन्ने उनीहरूको तर्क छ ।
अर्कोतिर, आलोचकहरूले यो दृश्यलाई धार्मिक मूल्यमान्यताको अपमान ठान्दै सिरियलका निर्मातामाथि अनावश्यक आक्रमण गरेका छन् । यो बहसले कला र मनोरञ्जनको माध्यमबाट यथार्थ चित्रण गर्न कति स्वतन्त्रता हुनुपर्छ भन्ने गम्भीर प्रश्न उठाएको छ ।
सन्दर्भबाट अलग गरिएको क्लिपको प्रभाव
सामाजिक सञ्जालमा सिरियलको सानो क्लिपलाई सन्दर्भबाट अलग गरेर सार्वजनिक गरिएपछि बहस बढाएको छ । यो क्लिपले सिरियलको सम्पूर्ण कथावस्तु र उद्देश्यलाई प्रतिबिम्बित गर्दैन, तर मानिसहरूलाई भावनात्मक रूपमा प्रतिक्रिया जनाउन उक्साएको छ ।
सिरियलको मूल सन्देशलाई तोडमोड गरेर समाजमा नकारात्मक प्रभाव पार्ने प्रयास भएको देखिन्छ । यो घटनाले हामीलाई कुनै पनि कुरालाई उसको सम्पूर्ण सन्दर्भमा बुझ्नुको महत्त्व सिकाउँछ । सानो अंशको आधारमा पूरा कथालाई बेवास्ता गर्नु र व्यक्तिगत आक्षेपमा उत्रनुले समाजको बौद्धिक स्तरमाथि प्रश्न उठाउँछ ।
समाजमा देखिएको ध्रुवीकरण र आलोचनात्मक चेतनाको कमी
यो विवादले समाजमा विद्यमान संवेदनशीलता र ध्रुवीकरणको अवस्थालाई पनि उजागर गरेको छ । लागूऔषधको दुरुपयोग जस्तो जटिल समस्यालाई सन्देशमूलक रूपमा प्रस्तुत गर्ने प्रयासको सराहना गर्नुपर्नेमा बहस गलत दिशातिर मोडिएको छ ।
धार्मिक र सांस्कृतिक संवेदनशीलताको नाममा सिरियलका निर्मातामाथि आक्रमण भइरहेको छ, जसले समाजमा सकारात्मक संवादको कमी र आलोचनात्मक चेतनाको अभावलाई देखाउँछ । केही व्यक्तिहरू समाजलाई भाड्ने उद्देश्यले सक्रिय रहेको देखिन्छ, र यस्ता प्रवृत्तिबाट जोगिन हामी सबै सचेत हुनुपर्ने आवश्यकता छ ।
सन्देशको सम्मान र सचेतनाको खाँचो
‘बिष’ टेलिसिरियलको यो विवादले हामीलाई एउटा महत्त्वपूर्ण पाठ सिकाउँछ— कुनै पनि कुरालाई उसको सम्पूर्ण सन्दर्भमा बुझेर मात्र प्रतिक्रिया दिनुपर्छ । महजोडीले लागूऔषधको दुरुपयोग जस्तो गम्भीर विषयलाई उठाएर समाजमा सकारात्मक सन्देश दिन खोजेका छन् । यो सिरियलमा ‘गुण्डा’को रूपमा उभिएका पात्रले लागूऔषधको दुर्व्यसनले मानिसलाई कति नकारात्मक अवस्थामा पुर्याउँछ भन्ने देखाइएको छ । तर, सानो क्लिपको आधारमा तोडमोड गरेर विवाद सिर्जना गर्नेहरूले समाजलाई नकारात्मक दिशातिर लैजाने प्रयास गरिरहेका छन् । त्यस्ता व्यक्ति, समूह वा फेसबुक पेजहरूबाट जोगिनु पर्छ ।
हामीले कला र सन्देशको सम्मान गर्न सिक्नुपर्छ र आलोचनालाई संयमित र तर्कसंगत बनाउनुपर्छ । अन्यथा, यस्ता विवादले सिर्जनशीलतालाई कुण्ठित गर्नेछ र समाज भाड्ने काम मात्र गर्नेछ । यो घटनाबाट पाठ सिकेर अगाडि बढ्नु नै बुद्धिमानी हुन्छ । लागूऔषधको खतराबारे सचेतना फैलाउने सिरियलको उद्देश्यलाई समर्थन गर्दै अनावश्यक विवादबाट जोगिन हामी सबैले सचेत रहनुपर्छ । समाजमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याउन यस्ता सन्देशमूलक प्रयासको कदर गर्नु जरुरी छ ।
